"Geometrik bir ölçü birimi" olarak kullanageldiğimiz "boyutlar," Eukleides
(Öklit) zamanından beri "en, boy ve derinlik" olarak "üç yöne uzanımı"
belirliyordu.
Tek boyut, bir yöne doğru uzanım olan "çizgi"yi; iki boyut ise, kare,
dikdörtgen, beşgen, daire, elips vb. gibi bir "düzlem"i meydana getiriyor;
ancak üç boyut ile "hacim" oluşuyor ve cisimler ortaya çıkıyordu.
19. yüzyıla gelinceye dek, "üç boyut dışında" herhangi bir boyut
düşünülemez olmuştu. 1840 yılında Kazan Üniversitesi profesörlerinden
Lobaçevsky, Rusya'nın geniş arazisi üzerinde yaptığı geometrik ölçümlerde,
Öklit geometrisinin dünya yüzeyine uygulanamayacağını görmüştü. Çünkü
ekvatordan iki dik açı ile çizilen paralellerin, kutupta birbiriyle kesiştiğini
görmüştü. Öklit'in, yıllar önce ortaya koyduğu, "Bir üçgenin iç açılarının
toplamı 180 derecedir" postulası kayboluyor ve ortaya iç açılarının toplamı
180 dereceden çok daha fazla olan üçgenler çıkıyordu!..
20. yüzyılda ise, Einstein, "içinde yaşadığımız evreni" değerlendirmeye
kalkıştığında "zaman"ın ayrı bir boyut, yani "dördüncü bir boyut" olduğunu
ortaya koyuyordu.
Diğer yanda aynı yüzyılda "atom evreni içinde" yaptığı çalışmaları sonunda,
Erwin Schrödinger, "yedi boyutlu dalgalar sistemi" ile karşı karşıya geldiğini
ileri sürüyordu.
Aynı yıllar içinde filozof Bergson, "sezgi"nin "yeni bir boyut" olduğunu;
Poincare ise farkında olmadan yaşadığımız bir "psikolojik zaman boyutu"
bulunduğunu belirtiyorlardı.
20. yüzyıl sonlarına doğru ise James Jeans, Eddington, George Gamow,
Reichenbach, Hawking vb. astro-fizik bilginleri, "çok boyutlu evren" yapısını
dile getirmeye çalışıyorlardı. İçinde yaşadığımız yıllarda ise sibernetik bilimi
ile ortaya çıkan "internet boyutu" ya da "bilgi iletim boyutu"nun uzanımları
gösterilmektedir!..
İşte, elinizde bulunan bu kitapta, ortaya atılan "çeşitli boyutlar" sunulmakta
ve tartışması yapılmaktadır.
