"IT IS PLANTING SEASON IN CHALATENANGO, EL SALVADOR, AND IN THE REFUGEE CAMP ACROSS THE BORDER IN HONDURAS, AND THE SUMMER RAINS ARE UPON THEM. THE PEOPLE ONCE MORE PLANT THEIR CROPS OF CORN, BEANS, AND SQUASH... AFTERWARDS THEY MUST WAIT, AND HOPE THEIR CROPS AREN'T DESTROYED AND THAT THEY SURVIVE LONG ENOUGH TO ENJOY THE FRUITS OF THEIR HARVEST."
EL SALVADOR'DA, CHALATENANGO'DA DİKİM MEVSİMİDİR VE HONDURAS SINIRININ ÖTESİNDE BİR MÜLTECİ KAMPINDA, YAZ YAĞMURLARI YAĞAR ÜZERİLERİNE. İNSANLAR BİR KERE DAHA, MISIR, FASULYE VE KABAK EKERLER... DAHA SONRA BEKLEMEK ZORUNDADIRLAR VE ÜRÜNLERİNİN TAHRİP EDİLMEMESİNİ UMARAK VE HASAT MEVSİMİNİN TADINI ÇIKARMAK İÇİN UZUN YAŞAMAYI UMUD EDEREK."
El Salvador - Bölünmüş Bir Yurt
"NOT BEING CONTENT WITH CRUSHING THE REBELLION, THE RULING CLASS WANTED TO SET AN EXAMPLE FOR THE PEASANTS. THE MATANZA (MASSACRE) FOLLOWED. ABOUT 3,000 PEOPLE, 2% OF THE POPULATION, WERE SLAUGHTERED IN A PERIOD OF 3 DAYS. AMONG OTHER ATROCITIES, PEOPLE WERE FORCED TO DIG THEIR OWN GRAVES AND WERE THEN SHOT."
İSYANI BASTIRMAKLA TATMİN OLMAYAN EGEMEN SINIF, KÖYLÜLER İÇİN ÖRNEK OLMASINI İSTEDİ. MATANZA (KATLİAM) TAKİP ETTİ. YAKLAŞIK 3000 KİŞİ, NÜFUSUN %2'SİNİ, 3 GÜNLÜK BİR SÜREDE KATLETTİ. İNSANLARIN KENDİ MEZARLARINI KAZMAK ZORUNDA KALMALARI VE SONRASINDA VURULMALARI DİĞER ZULÜMLER ARASINDAYDI.
El Salvador - Bölünmüş Bir Yurt
El Salvador
A House Divided
Bill Tulp
1987
Bu çizgi romanda bir aile var, ama kahraman yok, kısacası; sağlam kafayla okunması şart, kesinlikle klasik bağlamda bir çizgi roman değil, bu yüzden indirmeden önce iyi düşünülmesi gerekebilir, şu ana kadar çevirdiğim en spesifik çizgi roman bu, tabii bana göre tam bir sanat eseri.
El Salvador'u görür görmez; hemen aklıma Meksika duvar resimleri geldi. Bu resimler, Meksika'nın dünya çapında adını duyurduğu sanat çalışmalarının en başında gelir. Resim tarihinde Meksika Duvar Resimlerinin yeri çok önemlidir. El Salvador çizgi romanının çizim ruhu; Meksika Duvar Resimleri kaynaklı geldi bana, nihayetinde hepsi latin.
Sanatçımızın; toplumcu gerçekçi sanat akımına bağlı kalarak Meksika tarihi ve kültürünü kalabalık, canlı, figüratif kompozisyonlarla yansıtan yapıtlarıyla tanınmış Meksikalı devrimci ressamlar; Diego Rivera, Jose Clemente Orozco ve David Alfaro Siqueiros etkisinde kaldığını tahmin ediyorum.
Bu üç ressam da; Meksika'daki sanatta ulusalcılık hareketinin (Mexicanismo) ve duvar resmi rönesansının öncüleri (Diego Rivera, aynı zamanda ünlü Meksikalı kadın ressam Frida Kahlo'nun kocası).
Meksika'daki üniversite binalarının, kütüphanelerin, hastanelerin, devlet binalarının iç ve dış duvarlarını birbirinden ilginç resimlerle donatan ressamlar, okuma yazma oranı çok düşük olan ülkede Meksika tarihini resmederek halkı sömürü ve yoksulluğa karşı bilinçlendirmeye çalışmışlardır. Yazının yerini Çizgi almıştır, daima bir yolu vardır.
"Dört saat işkenceden sonra, işkenceci ve diğer iki polis bir kova suyu
tutukluyu uyandırmak için döktü ve "Yüzbaşı postunu kurtarmak
için bir şans verdiğini söylememizi emretti bize. Hangimizin camdan
gözü olduğunu bilirsen işkenceden kurtulacaksın." dedi. Cellatlarının
yüzlerine kısa bir süre baktıktan sonra, tutuklu, içlerinden birini işaret
etti. "Onunki. Onun sağ gözü camdan."
Ve şaşıran polis "Kurtuldun! Ama nasıl tahmin ettin? Bütün yoldaşların
karıştırmıştı, çünkü o göz Amerikan malı, kusursuz." dedi. "Çok basit,"
dedi tutuklu, yeniden bayılacağını hissederek, "Yalnızca o gözü bana
nefret etmeden bakıyordu."
Kuşkusuz onlar işkence yapmayı sürdürdüler."
Roque Dalton
El Salvador'u ilk gördüğümde; bir de Dalton aklıma geldi hemen ama bizim Dalton'lar değil. Hepimizin çok iyi bildiği Red Kit serisinde; meşhur Dalton'lar vardır, iste bu ünlü "“Dalton" ismi latindir ki bizimkiler de malum Meksikalı.
"Roque Dalton: El Salvador'lu şair, gazeteci, devrimci Roque Dalton 14 Mayıs 1935 tarihinde San Salvador'da Quezaltepeque'de (El Salvador) doğdu. San Salvador, Şili ve Meksika üniversitelerinde hukuk ve toplum bilimler öğrenimi gördü. Yaşamının önemli bir bölümü tutuklu ya da sürgün olarak geçti. 1961'de ilk şiir kitabı La Ventana En El Rostro (Penceredeki Yüzüm) Meksika'da yayınlandı ve Uluslararası Öğrenciler Birliği'nin (UIE) düzenlediği Uluslararası Edebiyat Ödülü'nü kazandı. 1969 yılında Küba'da, Prag'ta iken kaleme aldığı Taberna y Otros Lugares (Taverna ve Diğer Yerler) adlı yapıtı Casa de Las Americas Şiir Ödülü'ne lâyık görüldü. 1973'te, Küba'da yaşarken ülkesine dönmeye karar verdi ve Halkın Devrimci Ordusu'na (Ejército Revolucionario del Pueblo, ERP) katıldı. Şiirler, tarih ve öyküler yazmayı takma adlarla sürdürdü. 10 Mayıs 1975'te farklı görüşler taşıdığı için sahte suçlamalarla tutuklanarak idam edildi, sonrası; suçsuz olduğu ve "anısının yaşatılacağı" yine aynı yönetim tarafından duyuruldu."
Roque Dalton
(1935-1975)
El Salvador
İspanyolca konuşulan ülkeler arasında; İspanyol Federico Garcia Lorca'dan sonra, ikinci tuttuğum şair Roque Dalton'dur ve her ikisi de genç yaşlarda öldürülmüştür.
"Senin Gibi
Ben de, senin gibi
severim aşkı, yaşamı, tatlı sevindirici şeyleri
Ocak günlerinin mavi kır manzaralarını.
Benim de içim yanar gülen gözlerine
bakarken
gözyaşlarının döküldüğünü anladığımda.
İnanırım dünyanın güzel olduğuna
ve şiir, ekmek gibi, hepimiz içindir.
Ve damarlarım öldürmez beni
ama içindeki kan tüm gücüyle
yaşamak için çabalar
aşk için,
küçük şeyler için,
kırlar ve ekmek için,
hepimizin şiiri için."
Roque Dalton
Tarihe kanla yazılmış başka bir şiiri:
"Sözcükler
.... ama susuzluğun nedenlerini gösterir,
çığlık,
duyurur "Yeter!" diye açlığı
sömürünün karanlığına karışırken
öfkesinin ışığı.
Sözcükler istiyoruz uyanışın şarkısı için."
Roque Dalton
Eser; El Salvador tarihinin aile dramında çizgi romanı.
"DON'T YOU ALL SEE? IT'S OUR ONLY HOPE TO FIGHT BACK."
"GÖRMÜYOR MUSUNUZ? TEK UMUDUMUZ DİRENMEK."
El Salvador - Bölünmüş Bir Yurt
"Hepimizin şiiri için" çevirdim, sevgi ve saygılarımla.
fındıkfındık
13.05.2015
Beşiktaş
El Salvador - A House Divided
El Salvador - Bölünmüş Bir Yurt
Sanatçı:
Bill Tulp
Balonlama:
büyük beyaz
Çeviri
fındıkfındık
Aşk ölümsüzdür
* Görüntüyü açabilmek için konuya Like verilmeli *
Alıntılı Cevapla
